Iedereen heeft weleens een baaldag. Een ochtend waarop je koffie geen verschil maakt en je motivatie zich nog ergens in bed lijkt te verschuilen. Maar wat als die baaldag een patroon wordt? Wanneer je ziet dat je werknemer structureel vermoeid, prikkelbaar of teruggetrokken is?
Van 2 tot en met 8 juni is het de Week van de Mentale Gezondheid. Een mooi moment om stil te staan bij stress, angst en burn-outklachten op de werkvloer – problemen waar 1 op de 6 werknemers mee kampt volgens het CBS. Door deze thema’s bespreekbaar te maken, ontstaat er ruimte voor herkenning, steun en herstel. Daarom staan wij in deze blog stil bij het herkennen van burn-out klachten. Want hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op herstel én het voorkomen van langdurige uitval.
Wat is een burn-out eigenlijk?
Een burn-out is meer dan ‘even moe zijn’. Het is een toestand van fysieke, emotionele en mentale uitputting als gevolg van langdurige overbelasting en stress. Je zou kunnen zeggen: de batterij is niet leeg, maar kapot. Werknemers met een burn-out voelen zich vaak machteloos, verliezen het vertrouwen in hun eigen kunnen en worstelen met de simpelste taken. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kan, als het niet wordt aangepakt, een burn-out zelfs leiden tot ernstigere aandoeningen zoals depressie, hartproblemen en slaapstoornissen.
De eerste signalen: het begint vaak subtiel
Het lastige aan een burn-out is dat het zich langzaam opbouwt. Daarom is het essentieel om alert te zijn op de vroege waarschuwingssignalen. Hieronder de belangrijkste symptomen die je als werkgever kunt herkennen:
1. Fysieke en mentale vermoeidheid
- Werknemer oogt vaak moe of uitgeput
- Heeft weinig energie, spreekt monotoon of beweegt traag
- Heeft moeite met concentreren of onthouden
- Maakt meer fouten of heeft langere hersteltijd na een werkdag
2. Prikkelbaarheid en emotionele instabiliteit
- Sneller geïrriteerd of overgevoelig
- Kan heftig reageren op feedback of kleine tegenslagen
- Huilt onverwacht of uit frustratie
3. Vermijden van sociale contacten
- Meldt zich vaker ziek of afwezig
- Slaat borrels of teamuitjes over
- Houdt zich afzijdig in vergaderingen of groepsprojecten
4. Verlies van overzicht en motivatie
- Mist afspraken of deadlines
- Vraagt vaker om uitleg of bevestiging
- Toont cynisme over het werk of de organisatie
Waarom het ertoe doet (en wat het je kost)
Een werknemer met een burn-out zit niet alleen persoonlijk in de knel, maar heeft ook serieuze gevolgen voor jouw organisatie. De financiële kosten kunnen wel oplopen tot €78.000. Dit komt door loondoorbetaling, vervanging, omzetverlies en re-integratie. Daarnaast leidt langdurige stress tot productiviteitsverlies: fouten, traagheid en minder energie. Ook je reputatie kan schade oplopen. Ontevreden of uitgevallen werknemers vallen op, binnen én buiten je organisatie, wat invloed heeft op loyaliteit en aantrekkingskracht als werkgever. Tot slot is er het risico op verloop: wie een burn-out heeft gehad, vertrekt sneller. Dat betekent extra kosten voor het werven van nieuw personeel, het voeren van sollicitatiegesprekken en het begeleiden van nieuwe collega’s in hun inwerkperiode.
Vroeg signaleren is goud waard
Als je als werkgever de eerste signalen op tijd oppikt, kun je samen met je werknemer preventieve stappen zetten. Maar hoe doe je dat? Wij adviseren: ga het gesprek aan.
Stel open vragen zoals:
- “Hoe gaat het écht met je?”
- “Wat kost je op dit moment de meeste energie?”
- “Hoe ervaar je je werkdruk?”
Durf door te vragen, maar oordeel niet. Zorg ervoor dat je niet alleen het gesprek aangaat, maar ook psychologische veiligheid creëert. Laat werknemers weten dat ze niet ‘zwak’ zijn als ze aangeven dat het niet goed gaat. Geef zelf het goede voorbeeld door ook jouw grenzen aan te geven en te praten over stressmomenten. Zie je iemand zich vaker ziekmelden, vergaderingen overslaan of thuiswerken zonder in contact te blijven? Neem dan contact op vanuit zorg, niet vanuit controle.
Toch te maken met verzuim? Weet wat je moet doen.
Tot slot: preventie is het halve werk
Herkenning is stap één. Maar voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Zorg voor:
- Een gezonde werkdruk (geen overload, maar ook geen onderprikkeling)
- Oprechte interesse in het welzijn van je werknemers
- Structurele momenten van check-ins
- Een cultuur waarin rust en herstel net zo normaal zijn als presteren
Het herkennen van burn-outsignalen is belangrijk, maar wat doe je daarna? ArboNext helpt werkgevers om niet alleen in te grijpen als het misgaat, maar vooral ook om uitval te voorkomen. We helpen werknemers vitaal en inzetbaar te blijven met een preventief spreekuur en persoonlijke begeleiding bij verzuim en re-integratie. Alles met één doel: een gezonde organisatie waarin mensen duurzaam kunnen blijven werken.
Meer weten wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Neem contact met ons via 085 – 10 57 of info@arbonext.nl.
